Categorie: taalfout

Taalmodel: zinken, verdrinken

FOUT De Titanic ging naar de dieperik.

GOED De Titanic zonk.

VERKLARING
“Dieperik” betekent eigenlijk “afgrond”, maar het wordt doorgaans symbolisch gebruikt. Het kan niet altijd zomaar door “afgerond” worden vervangen.
Ook het werkwoord “zinken” is soms geen goed alternatief.
Soms is het “verdrinken”, zoals in:

  • De bemanning ging naar de dieperik.
  • De bemanning verdronk.

Taalmodel: geen hond, niemand

FOUT Geen kat las die blog.

GOED Geen hond las die blog las.

VERKLARING

“Geen kat” betekent “niemand” en komt van “Er is geen kat”, wat een letterlijke vertaling is van het Franse “Il n’y a pas un chat”. Het is dus een gallicisme.

Bonus: zowel “de blog” als “het blog” zijn goed. Het woord is een verkorting van het Engelse “weblog”, wat oorspronkelijk een “persoonlijk dagboek op internet” zou zijn, maar wat tegenwoordig een website is waarop artikelen in chronologische volgorde verschijnen.

Taalmodel: een zware nederlaag

FOUT De club kreeg een flinke pandoering tijdens de uitwedstrijd tegen Liverpool.

GOED De club leed een zware nederlaag tijdens de uitwedstrijd tegen Liverpool.

VERKLARING
“Pandoering” zou zijn afgeleid van “pandoeren”, en dat betekent: “het kaartspel pandoer spelen”.
Er is ook een betekenis in het bargoens, nl. “geslachtsgemeenschap hebben”.
Van oorsprong is een “pandoer” de naam van de soldaten uit het korps dat in 1741 door baron Trenck gevormd werd om de Turkse grensstreken van rovers te zuiveren. Het komt van het Franse “pandour” dat zou zijn afgeleid van het Kroatische “pandur”. Het kaartspel “pandoer” is misschien naar de soldaten genoemd, omdat zij het spel dikwijls speelden.
Vanuit de associatie met soldaten heeft het woord bijbetekenissen gekregen, die echter allemaal gewestelijk zijn, en soms een afgeleide vorm (“pandoering”) kregen.
“Pandoering” heeft twee betekenissen:

  • een pak slaag
  • een zware nederlaag