Taalmodel: bijwoord of adjectief?

FOUT? De Cutty Sark is de enig bewaard gebleven clipper.
GOED? De Cutty Sark is de enige bewaard gebleven clipper.

VERKLARING
Van bovenstaande twee zinnen is de eerste niet per se fout.
In verband met de onlangs verbrande Cutty Sark is dat wel waar. Hij was de enige clipper die bewaard was gebleven, en niet een clipper die op een enige manier bewaard gebleven is.
De onverbogen vorm van ‘enig’ is een bijwoord bij ‘bewaard’, en dat betekent dat hij op een unieke manier bewaard is.
De verbogen vorm is een adjectief bij clipper. Omdat ‘clipper’ een de-woord is, moet het adjectief worden verbogen.
‘Enige’ en ‘clipper’ staan in hetzelfde zinsdeel, nl. ‘de enige bewaard gebleven clipper’.
‘Clipper’ is de kern van het zinsdeel.

Taalmodel: achterhaald

FOUT Met die uitgesproken mening kon je twintig jaar geleden nog scoren, maar nu is ze toch wel heel erg voorbijgestreefd.
GOED Met die uitgesproken mening kon je twintig jaar geleden nog scoren, maar nu is ze toch wel heel erg achterhaald.

VERKLARING
Iets wat niet meer van deze tijd is, is in de standaardtaal achterhaald. Iemand die niet meer vooraan loopt of rijdt, omdat iemand anders hem heeft ingehaald, is voorbijgestreefd.
bron: Taalwijzer, Paul Cockx, Davidsfonds, 2004

Chinees schrift van 8000 jaar oud gevonden

Chinese archeologen die oude rotsinscripties bestuderen, beweren dat ze bewijzen hebben dat het moderne Chinese schrift duizenden jaren ouder is dan tot nu toe gedacht.
De staatsmedia zegt dat de onderzoekers meer dan 2000 pictogrammen identificeerden die minstens 8000 jaar oud zijn. Ze werden gevonden op rotsen in het noordwesten van China.
Veel van die symbolen zouden een sterke gelijkenis vertonen met latere vormen van de oude Chinese karakters.
Geleerden dachten tot nu toe dat Chinese symbolen pas ongeveer 4500 jaar worden gebruikt.
De Damaidi-inscripties werden ontdekt in de jaren 80 van de 20e eeuw. Ze bedekken 15 km² en tellen meer dan 8000 aparte tekens, waaronder de zon, maan, sterren, goden en jacht- en veescènes.
“We hebben enkele symbolen gevonden die zowel de vorm van tekeningen als van karakters hebben,” vertelde Li Xiangshi aan het Xinhua persagenschap. Li Xiangshi is een expert in rotsinscripties van de Noordelijke Universiteit van Nationaliteiten in de autonome regio Ningxia Hui.
“De pictogrammen lijken op de oude hiërogliefen van Chinese karakters en vele ervan kunnen worden geïdentificeerd als oude karakters.”
Tot de ontdekking waren de vroegste karakters inscripties van 4500 jaar oud op aardewerk uit de provincie Henan in Centraal China.
Onderstaande afbeelding zou een foto met transcriptie kunnen zijn van enkele Damaidi-inscripties, maar we wachten nog op bevestiging.damaidi inscriptie

Taalmodel: gallicismen

    ALLEMAAL FOUT

  • Het ongeval gebeurde even voorbij de verkeerswisselaar van Lummen.
  • Voor minister van Buitenlandse Zaken De Gucht onderlijnt het bezoek van de koning de rol die België in de Veiligheidsraad speelt.
  • Ook twee andere partijen krijgen een nationaal nummer, omdat ze in alle kiesomschrijvingen lijsten hebben ingediend.
    ALLEMAAL GOED

  • Het ongeval gebeurde even voorbij het klaverblad van Lummen.
  • Voor minister van Buitenlandse Zaken De Gucht onderstreept het bezoek van de koning de rol die België in de Veiligheidsraad speelt.
  • Ook twee andere partijen krijgen een nationaal nummer, omdat ze in alle kieskringen lijsten hebben ingediend.
    VERKLARING
    Alle bovenstaande fouten zijn gallicismen: letterlijk vertaald uit het Frans.

  • “Verkeerswisselaar” is afgeleid van “échangeur”.
  • “Onderlijnen” is afgeleid van “souligner”.
  • “Kiesomschrijving” is afgeleid van “circonscription électorale”.

Taalmodel: meervoud iën/ieën

FOUT Is het waar dat plantaardige oliën minder caloriën bevatten dan en dus beter zijn om te diëten?
GOED Is het waar dat plantaardige oliën minder calorieën bevatten dan en dus beter zijn om te diëten?

VERKLARING Woorden die op -ie eindigen, krijgen er in het meervoud -ën bij als de klemtoon achteraan, dus op -ie ligt. Bij calorie ligt de klemtoon op -ie, dus het meervoud wordt gevormd door -ën bij het woord te voegen. Ligt de klemtoon niet achteraan, dan wordt het meervoud gevormd door een trema op de -e te plaatsen en er een -n aan toe te voegen. In olie ligt de klemtoon vooraan, dus schrijf je oliën.Zie Algemeen Nederlandse Spraakkunst

Taalmodel: schuld

FOUT Het was de fout van zijn impresario dat hij het niet had gemaakt als entertainer.
GOED Het was de schuld van zijn impresario dat hij het niet had gemaakt als entertainer.

VERKLARING
Iets is iemands schuld. Vaak zie je fout staan, onder invloed van het Engels en het Frans, maar dat is fout (en niemands schuld).