recensent: Peter Motte

onder auspiciën van De voormalige Tijdlijn en Vertaalbureau Motte

De gegevens over de reeks en nevenreeksen van Donjon zijn een beetje verwarrend. Achterin “De tranen van de reus” wordt Mazan vermeld als de tekenaar van de nevenreeks “Donjon Monsters”, maar zijn of haar naam wordt verder nergens in het album vermeld.
Die toewijzing is waarschijnlijk wat voorbarig. Jean-Christophe Menu daarentegen wordt wel vermeld. Vermoedelijk is hij dus de tekenaar van de tweede aflevering van de Monsters-subreeks, en beperkten Sfar en Trondheim zich tot supervisie en scenario.
Scenario is er wel. De achterflap vermeldt: “Het is – en dat blijkt ook in de praktijk – een levensgevaarlijke opdracht, ondanks de morele bijstand die Alcibiades van Jomanda krijgt. Hoe dat zal aflopen? Eerlijk gezegd doet dat er niet zo toe. Belangrijker is wat zich tussen het begin en het eind van dit verhaal afspeelt.”
Een flaptekstschrijver is een copywriter, een reclametekstschrijver, die man of vrouw die er voor moet zorgen dat je je geld aan een of ander product besteedt, dat je misschien helemaal niet nodig hebt. Zoals Frederik Pohl al zei: “We’re after your pocket-money.”
Maar dat betekent niet dat ze altijd liegen, of alleen maar sterke verhalen vertellen. Deze flaptekstschrijver heeft namelijk wel gelijk.
De albums van de Donjon-reeks blijven boeiend door wat er zich tussen begin en eind afspeelt. De scenaristen trappen niet in de val om per se grootscheepse scenario’s te willen opstellen, waarin eenzame herdersjongens het tot veelbelovende krijgen schoppen en tenslotte hun volk verlossen van de bedreiging van dolende ridders/boze magiërs/kwade krachten/universele vergissingen of de waarde van pi.
Integendeel. Ze gieten het verhaal vol fantasievolle verzinsels, personages, gebeurtenissen en grappen. Ze vermijden de val hun personages te sympathiek te willen maken.
Toegegeven: hun universum wordt er soms bepaald absurd door. Absurd in alle betekenissen van het woord. Niet alleen in de betekenis van: opgeblazen egels (opgeblazen egels vliegen al evenmin als opgeblazen kikkers), of omdat een heel stel mafketels de onmogelijke opdrachten van de koningin willen uitvoeren, of omdat de tranen van de reus de streek lijken te bevloeien, terwijl dat niet waar is.
Maar ook absurd door de ironie van het lot: de ultieme daad van de reus, de onbedoeld hardvochtige houding van Jomanda, de verhouding van Marvin met Sonia.
De weigering van de scenaristen om conventionele patronen te bevestigen is precies wat Donjon in het algemeen en “De tranen van de reus” in het bijzonder boven de middelmaat uittilt. Het is wel een uur of zo amusement, en het is onderhoudend en boeiend en grappig, maar het is niet naïef of dom of bekrompen.

“Donjon, Monsters, 2, De tranen van de reus”, Jean-Christophe Menu, Joan Sfar, Lewis Trondheim, 2007, Amsterdam, Uitgeverij Luitingh-Sijthoff, oorspronkelijk “Donjon Monstres 2, Le géant qui pleure”, vertaling: Frits van der Heide, gebonden, 22,4 x 20,8 x 0,7 cm, 48 p’s, ISBN 90-245-5438-6

prijs: 9,90 euro