Lachen met “CAT” (3)

Wat die beroemde zoekmachine presteert is niet veel beter dan wat vertaalprogramma’s doen, maar die programma’s hebben als voordeel dat er nog iemand tussen het programma en de eindgebruiker zit, nl. de vertaler. Hij kan de termenkeuze nog sturen en kiezen tussen de alternatieven.

De vertaalsite kiest gewoon zelf wat, soms duidelijk fout. Er is een voorbeeld bekend waarin “opknopingen” werd gebruikt i.p.v. “knopen” (als zelfstandig naamwoord). En dat is het dan. Uit een vertaalprogramma rolt doorgaans ook wartaal, maar het is zinniger, en vooral: de doelgroep is niet de eindgebruiker, maar de vertaler.

Die vertaler heeft ook de brontekst erbij en hij kent de taal daarvan zeer goed. Hij kan de voordelen van het programma benutten: consistente terminologie, hergebruik van zeer gelijkende zinnen, besparen van typewerk.

Bij de benadering van de zoekmachinevertaler heb je alleen maar de nadelen en niet de voordelen. De machine presenteert dat ruwe materiaal als eindproduct aan de verkeerde mensen: de eindgebruikers. Hij kan wel zien DAT er iets mis is, maar niet WAT en WAAROM, omdat hij het origineel niet ziet en vaak ook de taal daarvan niet kan lezen.

Firma’s die hun gebruikershandleidingen op zo’n manier laten vertalen, zijn gewoon gevaarlijk bezig en dus ook onrechtmatig. Dat leidt vroeg of laat tot ongelukken en schadeclaims. Een verantwoordelijk bedrijf gaat dat dus niet zo doen.

Wat ook een rol speelt, is dat de doelgroep vaak de brontaal juist wél machtig is. Toch worden websites, brochures en persberichten in het Nederlands vertaald: niet omdat mensen uit de doelgroep ze anders niet kunnen lezen, maar om een voorkomende, beleefde en gedegen indruk temaken.

Een net bedrijf hoort gewoon het materiaal ook in de taal van de doelmarkt beschikbaar te hebben. En met een slordige machinevertaling bereik je dat doel niet. Integendeel, je maakt je dan belachelijk. De concurrentie haalt zulke bedrijven links en rechts in.

Als dat effect niet speelde, zou er veel vraag zijn naar vertalingen in het Interlingua. Iedereen met een beetje opleiding kan teksten in die taal namelijk spontaan lezen, in vrijwel heel Europa en Noord- en Zuid-Amerika. Toch wordt Interlingua nauwelijks gebruikt: het is onbeleefd om je zo te presenteren. en daar win je geen klanten mee.

2 gedachten over “Lachen met “CAT” (3)

  1. Hallo Peter,
    Ik ben het volledig met je eens. Je kunt geen vertaling maken, indien je onbekend bent met het vakgebied. Qua terminologie is het voorts zeer raadzaam altijd te kijken hoe een en ander reefds in de literatuur wordt beschreven. Doe je dit niet, dan wordt er fout vertaald.
    Ergo Peter met jou eens!!!

    Like

  2. De vertalingen door een bekende zoekmachine leverden op een contactsite bij de beschrijvingen van vrouwen behalve de vermelding van hun beroep en leeftijd ook de vermelding “enkel” op.
    “Enkel”?
    Ja, natuurlijk! De vertaling van het Engelse “single” voor “vrijgezel”!

    Like

Reacties zijn gesloten.