Soms ontmoet je wel eens vreemde mensen.
Dat kan altijd leerrijk zijn, vaak boeiend, en soms verstommend.
Vooral als ze vragen: “Moet je graag lezen om vertaler te worden?”
Maar een vertaalbureau zit natuurlijk vol met mensen die graag lezen, al kunnen hun voorkeuren sterk verschillen.
Onze vertalers van juridische en administratieve teksten waren doorgaans in hun tienerjaren gegrepen door romans, en verslonden het ene boek na het andere.
Onze technische vertalers hadden het nogal eens voor cyberpunk-sciencefiction. Vooral onder de IT-vertalers tellen we er veel die iets met sciencefiction hebben, en zelfs nog altijd hebben.
Toegegeven: vooral de vertalers van contracten lezen in hun vrije tijd niet erg veel meer. Ten slotte zitten ze de hele dag te lezen.
En de managers… Tja, dat zijn managers. Het is de enige categorie in een vertaalbureau met mensen die niet bijzonder veel om lezen voor de fun geven. Op de ruitenwassers na. Maar zij zijn van een extern bedrijf, dus dat telt niet mee.
(Eigenlijk zijn de ruitenwassers van een extern bedrijf omdat onze vertalers van verzekeringen ons aanraadden om het risico van grote hoogten naar beneden te donderen aan specialisten over te laten. “Specialisten in naar beneden donderen?” vroeg de technische vertaler. “Nee, in de beveiligingen en verzekeringen betreffende naar beneden donderen.”)
Hoe dan ook: tijdens het vertalen, vertalen we. Dat kan niet zonder lezen. Maar op het bedrijf lezen we “wat de pot schaft”, en veel typen teksten belanden nooit in die pot.
Over wat ze in hun eigen tijd lezen keuvelen sommige vertalers dan ergens anders, en een van hen kwam aanzetten met een forum voor lezers (“Een phpBB-forum,” zei de IT-vertaler.), Ezzulia (“Dat is een naam uit een stripverhaal van Tardi, Het Besloten land,” zei de contracten-vertaler, die al eens stripverhalen tussendoor leest.)
Het forum Ezzulia staat op http://www.ezzulia.nl/forum/index.php en ik vond er inderdaad genoeg rubrieken en onderwerpen over allerlei soorten boeken: papieren boeken, e-boeks, fictie, non-fictie…
Zoals wel meer vind je in dat soort milieus heel wat lezers van bestsellers (er lopen een paar Zeven Zussen rond), en mensen met gespecialiseerde voorkeuren (wat lezers van geschiedenisboeken). Eigenlijk dus de te verwachten verdeling: bestsellers zouden geen bestsellers zijn als je er niet regelmatig lezers van ontmoette.
En ik moet zeggen: Ezzulia heeft zijn aantrekkelijke kanten. Vooral hun maandelijkse uitdaging heeft zijn charmes. Een van de leden kiest een thema, en dan proberen ze gedurende die maand in totaal minstens vijftien boeken met dat thema te lezen. Niet per lezer, natuurlijk. Sterker nog: per lezer tellen er niet meer dan drie boeken mee. Sommigen zouden immers zonder problemen al die vijftien boeken onder hun eentje lezen. De lezers stellen een inleiding over hun keuze samen, en als het boek uit is, schrijven ze er een stukje over.
Het is er best wel leuk, en op Ezzulia zijn er geen mensen die rare vragen stellen, zoals of je graag moet lezen om vertaler te worden.
Vertaalbureau Motte 